Image

    Compromiso Social

    CH´ol
    KETYEJOLOÑ YIK’OTY PEJTYELEL LAK PI’ÄLOB

    Ila tyi chyapas añ 1459,648 iyoñlel lak pi’älob ñumeñixbä tyi uxp’ej ija’bilelob mu’tyobä ik’äñob ity’äñ lak ñojtye’elom peru tyi ikaj iliyi añ bixetyik mi ip’ump’um tyiklañtyelo’tyak  jiñ cha’añ weñ ñuk ik’äjñi’bal ili e’tyel kombä kmel lojoñ cha’añ mi imejlel tyi k’otyel ili ty’áñ k’älä ya’ baki año’tyak  ili lak pi’alob.
    jiñi proyecto cha’añ ipujkel tsiji’ ña’tyibalältyak ba’ mi itsiktyesäñtyel iyesomalob lak ñojtye’elo’tyak tsa’ kaji tyi tyejchel tyi ja’bil 2020 cha’añ mi isäkläñtyel komo e’tyel  yik’oty jiñi instutusioñtyak mu’bä imelob ili e’tyel cha’añ mi ik’ejlell bajche’ mi imejlel tyi ak’eñtyelob ikäñ jiñi lak pí’älob mubä ik´äñob ityáñ  lak ñojtye’elob cha’añ ke año’bäch ilerechuj  cha’añ mi imejlel iyäk’eñtyelob tyi käjñel pejtyelel jiñi tsijib ña’tyi’balältyak tyi weñ yik’oty tyi orajach, cha’añ ma’nix mi imejlelob tyi chäñ käläx lotyiñtyelo’tyak yik’oty cha’añ mi iyäjk’el tyi käjñel jiñi meloñeltyak wersa yombä mi iyäk’eñtyelob o ityajob cha’añ ikäñtyäñtyel ik’ok’lelo’tyak o cha’añ mi mejlel iña’tyañob chuki yoñtyakob imel. Ili ty’añ mu’bä kajel ipukbeñtyelob yomäch mi icha’leñ koltyayaj yik’oty  yom añäch ik’ajñi’bal, tyoj mi iyäjk’eltyak,  añächtyak isujm yik’oty yom mi ipäs iñuklel.
    Ili proyecto woli isäklañ ikoltyañ tyi tyoj-esäñtyel jiñi wokoltyak añtyakbä tyi ityojlel lak pi’älob, bajche’ jiñi k’eljuñ, ibi’besäñtyel pañämil, ik’oklel lak bäk’tyal, yik’oty yambätyak. Mi ikoltyañ tyi läk’tyesäñtyel majlel jiñi yochib ty’añ yik’oty tyi weñ käjñel tyi lak pi’älob, jiñäch bajche’ yälalo’tyak jiñi wolibä ik’elob ili ty’äñ. CHe’ ja’el mu’äch ich’äm tyi wenta jiñi ajenda 2030  cha’añ mi imejlel tyi p’äty-esäñtyel majlel yik’oty cha’añ  muk’ix ityejchel  tyi k’äjñel jiñi ty’añ wolibä iyäjk’el tyi käjñel, bajche’ ja’el isäkläñtyel tyojbä käñjuñ, its’itya’ jisäñtyel majlel jiñi jelchojkleltyak tyiklañtyel, ilajiñtyel x-ixik yik’oty wiñik, ityajtyäl majlel jiñi chuki woli isäkläñtyel cha’añ mi pujkel majlel jiñi weñ ajñel yik’oty la kermanujo’tyak, cha’añ mi mejlel lak lu’ ch’äjmeltyak tyi wentya mach yäläk bajche’ yälaloñlaj  kome yomäch tyeme mi laj kolemajlel cha’añ mi mejlel lak wa’chokoñ tyi lak pejtyelel jiñi yotylel yumäñtyeltyak weñbä muk’o tyi e’tyel, ba’ mi lak lu’ ch’ajmel tyi wentya yik’oty ba’ mi ik’uxbiñtyeltyak lak lerechu añbä lak cha’añ tyi lak jujuñtyikleltyak.
    En Chiapas hay 1,459,648 personas mayores de 3 años de edad que hablan alguna lengua indígena, por lo anterior, y por la vulnerabilidad que conlleva, el impacto y alcance del proyecto es de relevante importancia.
    El proyecto Divulgación Científica con pertinencia cultural nace en el año 2020 con la intención de coadyuvar con las instancias correspondientes, con la finalidad de lograr que nuestras comunidades de habla indígena ejerzan su derecho de acceso a la información científica de una manera transparente, adecuada y oportuna a fin de mitigar riesgos y promover los servicios públicos básicos para el cuidado de su salud y toma de decisiones informada. La información tiene como característica ser útil y de calidad, otorgada con exactitud, fiabilidad y relevancia.
    El proyecto pretende contribuir a la solución de problemas públicos como educación, medio ambiente y/o salud, entre otros. Propicia el acercamiento de la información y transparencia hacia la sociedad, de acuerdo con las características de los diferentes tipos de audiencias o públicos-usuarios y usuarias. Además, considera la Agenda 2030, con los objetivos de fortalecer y ejercer de forma efectiva en primera instancia el acceso a la información, así como educación de calidad, reducción de las desigualdades, igualdad de género, cumpliendo los Objetivos de Desarrollo Sostenible (ODS) a fin de promover sociedades pacíficas e inclusivas para el desarrollo sostenible, para construir a todos los niveles instituciones eficaces e inclusivas, con el respeto de los Derechos Humanos.
    Image